Reizend talent

De traditionele manier voor een Vlaamse regisseur om internationaal succes te boeken was via de internationale topfilmfestivals, hopelijk gevolgd door een Oscarnominatie. Dit werkte voor Felix van Groeningen, toen het festivalsucces van De helaasheid der dingen werd gevolgd door een Oscarnominatie voor The Broken Circle Breakdown. Na een vijfde Vlaamse speelfilm, Belgica legt hij nu de laatste hand aan zijn debuut in de VS, Beautiful Boy.
Michaël R. Roskam leek op hetzelfde spoor te zitten toen hij na het Oscar-genomineerde Rundskop zijn Amerikaanse speelfilmdebuut The Drop realiseerde. Maar zijn volgende stap, naar de serie Berlin Station, was geen onderdeel van het draaiboek. Hij regisseerde de pilot en de tweede aflevering van dit hedendaagse spionageverhaal en kreeg de eer uitvoerend producent te zijn. Daarna keerde hij terug naar België voor zijn derde speelfilm, Le fidèle en heeft nu een HBO-serie Buda Bridge op stapel staan.

Deze mix van Europese en Amerikaanse producties, van speelfilms en lange drama's, is nu de manier waarop regisseurs een internationale carrière opbouwen. Speelfilms zijn nog steeds belangrijke visitekaartjes, maar ze hoeven geen Oscarwinnaars te zijn om deuren te openen. Voor Adil El Arbi en Bilall Fallah was het de rauwe stedelijke thriller Black die de weg naar Hollywood vrijmaakte.
Ook Hans Herbots donkere misdaadfilm De behandeling opende deuren in Groot-Brittannië. "De film werd in het Verenigd Koninkrijk in de bioscoop uitgebracht en kreeg erg goede kritieken," herinnert hij zich. "Ik denk dat dat de aandacht trok van filmregisseur Neil Jordan, die Riviera aan het ontwikkelen was."
Deze serie volgt het onderzoek van een vrouw naar de dood van haar rijke man aan boord van een luxejacht in Zuid-Frankrijk. Herbots regisseerde twee afleveringen van de 10-delige serie en werd daarna benaderd om te werken aan Rellik, een verhaal over een Londense seriemoordenaar, gemaakt voor de BBC en HBO Cinemaxx.
Ondertussen werkte hij dichter bij huis aan Als de dijken breken, een Nederlands-Vlaamse eco-thriller die de gevolgen onderzoekt als de dijken en dammen die de zee tegenhouden van Nederland en België zouden bezwijken. Hoewel bij deze coproductie buurlanden betrokken waren, voelde het internationaler dan de Britse serie.
"Als regisseur heb je meer zeggenschap bij een internationale coproductie dan bij een strikt Brits project," zegt Herbots. "Maar het is leuk om heen en weer te gaan tussen deze verschillende soorten projecten."

Lokale tv-series zijn ook effectief gebleken om internationale carrières te openen. Voor Jakob Verbruggen was het de regie van de politieserie Code 37 en de spin-off daarvan, die leidde tot de BBC-serie The Fall. Sindsdien heeft hij onder andere de Amerikaanse remake van The Bridge, BBC-dramaserie London Spy en de seizoensfinale van House of Cards voor Netflix op zijn naam staan. Recentere opdrachten zijn onder andere de satirische sciencefictionserie Black Mirror en het historische misdaaddrama The Alienist.

Jan Matthys ging internationaal na het regisseren van het Eerste Wereldoorlog drama In Vlaamse Velden. Hij ging eerst naar Schotland voor de BBC misdaadserie Shetland en daarna naar Zuid-Afrika voor het medische drama Our Girl. Ondertussen ging Pieter van Hees naar Frankrijk na zijn werk aan de Vlaamse serie Generatie B. en Chaussée d'amour om de derde seizoensfinale van Versailles te regisseren voor Canal+. Meer recent werkte hij aan het Vlaamse historische drama Jan De Lichte.

Net als Verbruggen zette Tim Mielants zijn tanden in Code 37, voordat hij meewerkte aan het eerste seizoen van Cordon een meerdelig drama over de uitbraak van een dodelijke ziekte in het centrum van Antwerpen. Toen de serie in het buitenland werd opgepikt, kreeg hij aanbiedingen om te werken aan The Tunnel (een Engels-Franse herbewerking van The Bridge) en om het derde seizoen van het misdaaddrama Peaky Blinders voor de BBC te regisseren. Hij heeft ook de Atlantische Oceaan overgestoken en regisseerde een aflevering van de Amerikaanse superheldenserie Legion, die deel uitmaakt van het Marvel-universum.

Eshref Reybrouck is een andere Cordon-alumnus die vond dat de serie deuren opende. Het tweede seizoen van de serie was een visitekaartje in gesprekken om de seizoensfinale van Hassel, een reboot van een klassieke Zweedse politieserie. De serie, met Ola Rapace, wordt geproduceerd door industrieveteraan Malte Forssell.

Malte en Ola (die ook uitvoerend producent is) zagen mijn werk voor Cordon en ze hielden van de ruwheid, de lelijkheid en het organische, intens menselijke gevoel van de show," herinnert Reybrouck zich. "Ze wilden wegblijven van de meer traditioneel gestileerde, koude politieseries zoals The Killing."
Reybrouck werd ingeschakeld door Jan De Clercq van Lumière, die de serie coproduceerde, om de plotovergang van Stockholm naar Brussel in de finale voor zijn rekening te nemen. "Ik wilde dat mijn afleveringen je meezogen in een stemming, in plaats van in een detectiveplot," zegt hij. "Ik heb ook veel tijd geïnvesteerd in het vinden van de juiste locaties. Met de hulp van mijn DoP, Christophe Nuyens, denk ik dat we een mooie impressie van Brussel hebben gegeven."
Reybroucks volgende opdracht is Undercover, een Belgisch-Nederlandse coproductie over het complot om een grote ecstasyproducent te vangen. "Het is een Netflix Original Series die wereldwijd uitgezonden gaat worden. Dus ja, de druk is groot!"

Elk jaar benoemt entertainmentindustriebijbel Variety 10 regisseurs om het komende jaar in de gaten te houden. Michaël R. Roskam haalde de lijst voor 2012, na de sensationele ontvangst van Rundskop. Nu staat het regisseursduo Adil El Arbi en Bilall Fallah op de lijst voor 2018, met uitzicht op hun derde speelfilm Patser. Hoewel deze erkenning hun profiel in Hollywood zal verhogen, hebben El Arbi en Fallah hun sporen al verdiend. Hun namen zijn gelinkt aan een geplande vierde film in de Beverly Hills Cop-serie, met Eddie Murphy, en ze hebben geregisseerd voor tv, met afleveringen van de serie Snowfall en een pilot voor Scalped. Hun doorbraak was de speelfilm Black, een Romeo-en-Julietverhaal dat zich afspeelt tussen strijdende bendes uit verschillende etnische gemeenschappen in Brussel. " Black is echt scherp en rauw, maar tegelijkertijd universeel en open, en de manier waarop de camera beweegt is gelikt", zegt Fallah. Dat is de stijl waar we altijd om gevraagd worden."Snowfall speelt zich af in Los Angeles tijdens een crackcocaïne-epidemie in de jaren tachtig, terwijl Scalped een hedendaags misdaadverhaal is dat zich afspeelt in een indianenreservaat. "Ze zagen Snowfall en ze zagen Black en ze hadden er vertrouwen in dat we het konden doen."Werken in de VS is een openbaring geweest. "In Hollywood krijg je alles wat je wilt, dus we kunnen de dingen groter maken. En in ons hoofd zijn dingen altijd groot!" Maar met meer geld op tafel zijn producenten veel meer betrokken. "Je moet echt werken met de visie van de producenten, terwijl je in België de vrijheid hebt om strikt je eigen visie, die van de regisseur, te doen."Hun eigen visie komt terug in Patser, het verhaal van vier kleine Antwerpse drugsdealers die naar de grote klasse worden gekatapulteerd wanneer ze een lading cocaïne stelen. "Patser is een Belgisch verhaal, maar elke keer als we iets maken willen we dat het internationaal wordt."
Nu kijkt het duo uit naar hun volgende Amerikaanse project. "Misschien wordt het nog een pilot of een serie, maar we hopen dat we in 2018 onze eerste Hollywoodfilm kunnen maken."